ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΛΔ’
ΤΟ ΚΟΡΑΝΙ ΚΑΙ Η ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ
George Horton
“H Κατάρα της Ασίας” – 1926
Μετάφραση Γεωργίου Λ. Τσελίκα
Η ιδιόρρυθμη νοοτροπία, πού κατέστησε τους Τούρκους ικανούς να διαπράξουν πρωτοφανείς βιαιότητες εις βάρος των συνανθρώπων των πού συνεκλόνισαν και προσέβαλαν ολόκληρη την ανθρωπότητα, οφείλονταν σε τρία πράγματα: στη φύση τους, στις διδασκαλίες του Κορανίου και στο παράδειγμα του Προφήτου. Αυτό ήθελε να ειπεί ο Gladstone όταν μιλούσε για τον «συνδυασμό της φύσεως του Τούρκου και της θρησκείας του».
Αυτό γίνεται καλύτερα κατανοητό, όταν λάβουμε υπ’ όψιν, ότι άλλοι Μωαμεθανικοί λαοί έχουν συμβάλει πάρα πολύ στην πρόοδο και τον πολιτισμό του κόσμου. Οι Άραβες έχουν διακριθεί στην αρχιτεκτονική, στην επιστήμη, στην ποίηση, στις καλές τέχνες και στα γράμματα. Κατά τη γνώμη του διακεκριμένου εκείνου κληρικού,
Canon William Barry, πού διατύπωσε σε ένα άρθρο του στο Περιοδικό «The Nineteenth Century and After» (Ο 19ος αιώνας και υστέρα απ’ αυτόν) του Αυγούστου 1919, οι άλλοι Μουσουλμάνοι οφείλουν να καταδικάζουν τους Τούρκους και τις βιαιοπραγίες τους. Ο Canon Barry λέγει:
«Οι γνωστικοί Μουσουλμάνοι, αντί να αναλαμβάνουν με ιδιαίτερο ζήλο την υπεράσπιση ενός συστήματος, πού καταδικάστηκε απ’ την ιστορία κι απ’ την πείρα, έπρεπε να καταλήξουν στο να θεωρούν τον Τούρκο όχι σαν ένα «προπύργιο του Ισλαμισμού», αλλά σαν μια κηλίδα στον πολιτισμό τους, σαν μια κατάπτωση απ’ τη δόξα των ενδόξων Χαλιφών τους, ένα σκάνδαλο και μια αδυναμία πού δεν θα έπρεπε να τα ανέχονται πλέον».
Για να υποστηρίξει κανείς τη γνώμη αυτή, δεν έχει παρά να υπενθυμίσει τις ένδοξες εποχές της Βαγδάτης και της Κόρδοβας. Την εποχή του Χαρούν Αλ Ρασίδ η Βαγδάτη ήταν περιώνυμη ως η μεγαλύτερη πόλη του κόσμου, ένα κέντρο εξευγενισμένου πολιτισμού, παιδείας και καλών τεχνών. Ο μονάρχης αυτός περιγράφεται σαν ένας πού
είχε μαζέψει ολόγυρα του μια λαμπρή πλειάδα από ποιητές, νομομαθείς, σοφούς και πνευματώδεις ανθρώπους. Ο πολιτισμός εκείνος άφησε πίσω του μια φιλολογία, η οποία τον απαθανάτισε — αν και η φιλολογία αυτή τον αναφέρει και σαν μονάρχη πού κάθε νύχτα πλάγιαζε με άλλη γυναίκα, την οποία αποκεφάλιζε το άλλο πρωί.
Και εδώ όμως έχουμε την ίδια παλαιά ιστορία: η Βαγδάτη περιέπεσε σε αφάνεια, όταν περιήλθε κάτω απ’ την κυριαρχία των Τούρκων και την εποχή της τελικής της αλώσεως στα 1638 απ’ τον Σουλτανο Μουράτ τον 4ο, ο μονάρχης αυτός έσφαξε τους περισσότερους απ’ τους κατοίκους της, παραβιάζοντας τους ορούς της παραδόσεως.
Οι Μαυριτανοί άφησαν πίσω τους στην Ισπανία αρχιτεκτονικά μνημεία πού αποτελούν μέχρι σήμερα απόλαυση για τον κόσμο: δεν έχουμε παρά ν’ αναφέρουμε μόνο το τέμενος — σήμερα Μητροπολιτικό ναό της Κόρδοβας — και την Αλάμπρα της Γρενάδας. Η περίφημη Άλγεβρα του Ομάρ Καγιάμ έχει γραφεί στην Αραβική γλώσσα
και πολλές συμβολές στην επιστήμη και στη φιλολογία δημοσιεύτηκαν αρχικά στην ίδια γλώσσα. Οι Άραβες της Αφρικής περιγράφονται από περιηγητές ως το ευγενέστερο δείγμα του ανθρωπίνου γένους από σωματική άποψη, αλλά «κόμη και ένας τυχαίος τουρίστας πού έφτασε στο Αλγέρι βεβαιώνει το γεγονός αυτό παρατηρώντας τους ανθρώπους πού περιπατούν στους δρόμους του. Η διανοητική συμπεριφορά ανάμεσα στον Άραβα και τον Τούρκο περιγράφεται ως εξής απ’ τον Buckhardt:
«Ο Άραβας δείχνει τον χαρακτήρα του, όταν υπερασπίζεται τον φιλοξενούμενο του με κίνδυνο της ζωής του και υποτάσσεται στις αντιξοότητες της τύχης, στην απογοήτευση και στη δυστυχία με την πειό υπομονητική εγκαρτέρηση. Διακρίνεται απ’ τον Τούρκο με τα προτερήματα του οίκτου και της ευγνωμοσύνης. Ο Τούρκος είναι σκληρός, ο Άραβας έχει αγαθώτερο χαρακτήρα, ευσπλαχνίζεται και βοηθεί τον δυστυχισμένο και ουδέποτε λησμονεί τη γενναιοδωρία πού του έχει δείξει κάποιος έστω και αν είναι εχθρός».
Χωρίς να έχω εμβαθύνει πολύ στο θέμα αυτό, είμαι πεπεισμένος ότι οι Τούρκοι είναι η μόνη Μωαμεθανική φυλή πού δεν συνέβαλε καθόλου στην πρόοδο του πολιτισμού, ούτε δημιούργησε κάτι, πού, όπως λέγει ο Sir Edwin Pears «ο κόσμος θα ήθελε να διατηρήσει ευχαρίστως». Ήταν πάντοτε κατεστρεπτικοί και ποτέ δημιουργικοί.
Για να κάνουμε αντιληπτό πόσες ανθρώπινες υπάρξεις θα μπορούσαν να έχουν αναπτύξει τέτοιες ιδιότητες θηριωδίας και να έχουν αφήσει τέτοιο ανώτατο όριο σφαγών και για χάρη εκείνων πού πιστεύουν ότι θα μπορούσε τώρα ν’ αναπτυχθεί ένας πολιτισμός υψηλού επιπέδου από τους ανθρώπους πού απέρριψαν οριστικά τη διδασκαλία
του Χριστού, ας ρίξουμε ένα βλέμμα συγκρίσεως στις διδασκαλίες του Κορανίου και της Αγίας Γραφής.
Ότι οι διδασκαλίες της Καινής Διαθήκης είναι απέραντα πειό απλές και εξυψωτικές από κείνες του Κορανίου, κανένας δεν μπορεί να το αρνηθεί, όταν κάνει μια σύντομη και προσεκτική συγκριτική μελέτη. Το γενικό πνεύμα του τελευταίου αυτού βιβλίου — και η εξακρίβωση της στα Γερμανικά και στα Σουηδικά και είμαι σε θέση να ειπώ ότι τα λόγια του Χρίστου προσφέρονται σε μετάφραση εξ αιτίας της ουσιαστικής ωμορφιάς και αξίας των σκέψεων πού περιέχουν και της έλξεως πού ασκούν επάνω σε κάθε άνθρωπο οιασδήπτε ηλικίας.
Η επί του Όρους Διδασκαλία συγκινεί καταπληκτικά και με τρόπο ακατανίκητο στα Αγγλικά, Γαλλικά η Γερμανικά, όπως και στο Ελληνικό πρωτότυπο. Το ίδιο μπορεί να πει κανένας για την Κυριακή Προσευχή και για τα περισσότερα απ’ τα λόγια του Κυρίου. Γι αυτό και όταν ο Χριστιανισμός εξοντώνεται μέσα σε μεγάλες περιοχές της επιφανείας της γης με το σπαθί, με το βούρδουλα, με το τσεκούρι η με τη φωτιά, παρατηρούμε ότι ο κόσμος οπισθοδρομεί και παρακμάζει στις περιοχές εκείνες για μερικές χιλιετηρίδες και ότι τα συμφέροντα του έθνους βλάπτονται ανεπανόρθωτα, ανεξαρτήτως του γεγονότος ποιος αποκτά την εξουσία στα μέρη εκείνα.
Η Καινή Διαθήκη υποστηρίζει την αγνότητα στη ζωή, και μάλιστα αποκλίνει υπέρ του ασκητισμού. Ο ίδιος ο Χριστός ήταν άγαμος και είχε ακηλίδωτη αγνότητα. Το Κοράνι είναι αισθησιακό στις διδασκαλίες του τόσο σχετικά με την παρούσα, όσο και σχετικά με τη μέλλουσα ζωή. Υπόσχεται στον αληθινό πιστό την παραχώρηση παρα-
δεισιακών ωραίων γυναικών όταν φθάσει στον άλλο κόσμο. Ποια θα είναι η σχέση των συζύγων αυτού του κόσμου προς τη νέα αυτή ομάδα, είναι κατά το μάλλον και ήττον αβέβαιο. Η διδασκαλία αυτή του Κορανίου ρίχνει πολύ καθαρό φως στην περιφρονητική θέση, την οποία έχει η γυναίκα στην αντίληψη των οπαδών του Μωάμεθ.
Ένα τόσο ανώτερο, αγνό και ωραίο ειδύλλιο σαν τη ζωή και το θάνατο του Λόρδου Τέννυσον και της συζύγου του δεν είναι δυνατό για μια θρησκεία πού καθιερώνει την πολυγαμία και τα ουράνια «ουρί». Ο ουρανός περιγράφεται ως έξης απ’ το Κοράνι:
«Εκεί μέσα θα τους υποδεχτούν χαριτωμένες κοπέλλες πού θα κλείνουν τα μάτια τους, ώστε να μην βλέπουν κανέναν άλλον εκτός απ’ τους άνδρες τους, και τις όποιες δεν θα έχει αγγίσει κανένας άνδρας προτήτερα ούτε και κανένα Πνεύμα (Τζιν) και τα χρώματα του προσώπου τους θα είναι σαν εκείνα των ρουμπινιών και των μαργαριταριών».
Σε συνδυασμό με αυτά πού είπαμε παραπάνω πρέπει να έχει κανείς υπ’ όψη του ότι οι Μωαμεθανοί τρέφουν μεγάλο σεβασμό για το Κοράνι και πιστεύουν σ’ αυτό κατά γράμμα. Μέσα στις μεγάλες μάζες τους δεν υπάρχει η προοδευμένη σκέψη και μορφωτική ανάπτυξη, πού θα τους έκαμναν ν’ αντιμετωπίσουν σκεπτικιστικά το ιερό τους
βιβλίο, όπως συμβαίνει με τους Χριστιανούς. Όταν ένας Μωαμεθανός πεθαίνει «επί του πεδίου της μάχης» πιστεύει πραγματικά ότι πηγαίνει κατ’ ευθείαν σ’ έναν ωραίο κήπο, οπού τον περιμένει ένα σμήνος από φιλήδονα θηλυκά πλάσματα.
Σύμφωνα με το Κοράνι το διαζύγιο είναι εύκολο και μπορεί να το επιτύχει ο άνδρας δηλώνοντας απλά ότι βαρέθηκε τη γυναίκα του. Η σύζυγος όμως δεν μπορεί να επιτύχει το διαζύγιο παρά μόνο για σοβαρούς λόγους. Πράγματι ο δεσμός του γάμου στις Μωαμεθανικές χώρες είναι πολύ εύθραυστος. Δεν χρειάζεται ν’ αναφέρει κανείς καλύτερο παράδειγμα για την ευκολία του Μωαμεθανικού διαζυγίου από την περίπτωση του διαζυγίου του Τούρκου ηγέτου Μουσταφά Κεμάλ και της συζύγου του. Οι Αμερικανικές εφημερίδες εξήγησαν ότι ο Κεμάλ ο ίδιος απήγγειλε την απόφαση, γιατί τα ιερατικά του καθήκοντα του έδιναν αυτό το δικαίωμα αλλά το γεγονός είναι
ότι το διαζύγιο στις Μωαμεθανικές χώρες είναι μια εξαιρετικά απλή υπόθεση τόσο για τους ισχυρούς, όσο και για τους ταπεινούς.
Το Κοράνι διδάσκει αποχή απ’ το κρασί και γενικά οι ευσεβείς Μουσουλμάνοι απέχουν απόλυτα από οινοπνευματώδη ποτά. Η καλλιέργεια σταφυλιών και η οινοποιία δεν επικρατούν μεταξύ των οπαδών του Μωάμεθ. Την περιτομή, την αποχή από το χοιρινό κρέας, και την απαγόρευση της κατασκευής αγαλμάτων και των φωτογραφιών τα έχουν δανειστεί απ’ την Παλαιά Διαθήκη, και ιδιαίτερα απ’ την εντολή «Ου ποιήσεις σε αυτω είδωλον ουδέ παντός ομοίωμα».
Ούτε ένας στους χίλιους Τούρκους δεν μπορεί να διαβάσει το Κοράνι, γιατί είναι γραμμένο στην αρχαία Αραβική γλώσσα, αλλά η γενική αντίληψη ότι αυτοί είναι οι πιστοί και όλοι οι άλλοι άνθρωποι είναι «σκυλιά και άπιστοι» έχει εντυπωθεί βαθειά στο νου τους, καθώς επίσης και τα λίγα γενικά άρθρα πίστεως πού έχουμε αναφέρει παραπάνω. Ο αναλφαβητισμός επικρατεί γενικά μέσα στον Τουρκικό λαό και οι χοτζάδες και κληρικοί τους δεν κάμνουν σπουδαία πράγματα στη σφαίρα της διδασκαλίας παρά μόνο φωνάζουν απ’ τους μιναρέδες «Ο θεός είναι ο θεός και ο Μωάμεθ είναι ο προφήτης Του». Μολαταύτα όσο διαρκούσαν οι φρικτές ήμερες των σφαγών, της
φωτιάς και της λεηλασίας στη Σμύρνη, οι Τούρκοι έψαλλαν με χαρά: «Οι γυναίκες τους θα μείνουν χήρες και τα παιδιά τους ορφανά». Ακούοντας αυτό και συλλογιζόμενος τις χιλιάδες των βρεφών πού γίνονταν ορφανά η έμεναν καταδικασμένα στη δυστυχία και στο θάνατο, δεν μπορούσα να μη θημηθώ τα λόγια του Κυρίου:
«Άφετε ταπαιδία ελθείν προς με, διότι τούτων είναι η βασιλεία των ουρανών».
Ο κ. Geddes βεβαιώνει σε μια έκθεση του ότι σε καμμιά περίπτωση δεν είχε ιδεί Μουσουλμάνο να δίδει ελεημοσύνη σε Αρμένιους, γιατί εθεωρείτο εγκληματική παράβαση για οιονδήποτε Μουσουλμάνο να βοηθεί Αρμένιους και ο σκοπός των εκτοπίσεων ήταν «η εξόντωση της φυλής». Οι αρχές της Μουσουλμανικής θρησκείας επιτρέπουν να εκδοθεί μια τέτοια διαταγή σε ένα ολόκληρο έθνος με την βεβαιότητα ότι όλοι θα υπακούσουν σ’ αυτή.
Α Ρ Θ Ρ Α - Τ Η Σ - Ι Δ Ι Α Σ - Κ Α Τ Η Γ Ο Ρ Ι Α Σ :
- Στέφανα - Ιερός Ναός της Παναγίας
«Πάνω από αυτό, στο άκρο συμπαγών βράχων, φαίνεται ένα παλαιό τετράγωνο οικοδόμημα, καλούμενο τουρκιστί Δορτ Αγιακλί. Κοντά σε αυτό, σε απόσταση μισής ώρας επάνω στο ρέμα, στα αριστερά του δρόμου, βρίσκεται ένα παλαιό χωριό που λέγεται Στέφανα, κατοικημένο από Οθωμανούς και χριστιανούς Ρωμιούς, μικρό και ολιγάνθρωπο. Αντίκρυ σ’ αυτό στους πρόποδες του Αργαίου όρους, βρίσκεται ένα άλλο χωριό, μικρό, το Ζιντζίδερε…» - Το Κοράνι και η Αγία Γραφή
Η ιδιόρρυθμη νοοτροπία, πού κατέστησε τους Τούρκους ικανούς να διαπράξουν πρωτοφανείς βιαιότητες εις βάρος των συνανθρώπων των πού συνεκλόνισαν και προσέβαλαν ολόκληρη την ανθρωπότητα, οφείλονταν σε τρία πράγματα: στη φύση τους, στις διδασκαλίες του Κορανίου και στο παράδειγμα του Προφήτου. Αυτό ήθελε να ειπεί ο Gladstone όταν μιλούσε για τον «συνδυασμό της φύσεως του Τούρκου και της θρησκείας του» - Άγιος Αθανάσιος Ιτέας Έβρου
Το έτος 1880, ο Απόστολος Καβαζίδης, μετά από όνειρο που είδε, έσκαψε σ’ ένα σημείο που του υποδείχθηκε, περίπου 3 χιλιόμετρα έξω από το χωριό Ηρωϊκό (Μπιευτίκ) Ανατολικής Θράκης και βρήκε μια εικόνα. Η εικόνα ήταν ο Άγιος Αθανάσιος. Στο σημείο εκείνο κτίστηκε μοναστήρι με κελλί για μοναχό, όπου το καντήλι μπροστά στην εικόνα έκαιγε συνέχεια μέχρι το 1922 που έγινε η καταστροφή της Μικράς Ασίας και η ανταλλαγή πληθυσμών. - Η σχέση της Τρίγλιας...
Οι ιστορικές αναφορές για τον αρχικό οικισμό "Βρύλλειον" στην ευρύτερη περιοχή της Τρίγλιας, Βιθυνίας, έχουν αφετηρία το 500 π.Χ., αλλά η δημιουργία του πρώτου οικισμού της περιοχής αναφέρεται στον 12ο αιώνα, στη θέση "Παλαιοχώρια", λίγα χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του σημερινού... - Η Σωτηρία του Έθνους 1453
Η πρώτη δημόσια συνεδρίαση της Φερράρα πραγματοποιήθηκε στις 10 Γενάρη του 1438 για να κηρύξει επίσημα και τη μεταφορά της συνόδου από την Βασιλεία στη Φερράρα και να ακυρώσει τις αποφάσεις των διαβουλεύσεων... - Παναγία Σουμελά
Σύμφωνα με την παράδοση, ιδρύθηκε το 386 από τους μοναχούς Βαρνάβα και Σωφρόνιο στο χώρο, όπου βρέθηκε η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, ζωγραφισμένη από το χέρι του ευαγγελιστή Λουκά. Χτισμένη σε γιγαντιαίο βράχο της δασωμένης κοιλάδας του όρους Μελά, η μονή της Παναγίας Σουμελά παρέμεινε μέσα στους αιώνες κέντρο του χριστιανισμού και της καλλιέργειας των γραμμάτων. - Άγιος Ευγένιος, ο Τραπεζούντιος
Στα τέλη του 3ου αιώνα μ.Χ., μία εποχή, όπου ο χριστιανισμός εμφανίστηκε κι άρχισε να εξαπλώνεται στην ευρύτερη περιοχή του Πόντου υπό την αυτοκρατορία των Διοκλητιανου και Μαξιμιανού, ο Άγιος Ευγένιος έζησε και μαρτύρησε στην Τραπεζούντα. Σε μία περίοδο σκληρών, ίσως και των σκληροτέρων, διωγμών απέναντι στους Χριστιανούς, όταν οι έπαρχοι της Καππαδοκίας και Αρμενίας, Λυσίας και Αγρικόλαος, έκαναν πράξη το απάνθρωπο διάταγμα να θανατώνουν κάθε πιστό της νέας θρησκείας, ο Άγιος Ευγένιος έζησε και μαρτύρησε... - Η Εκκλησία των Δώδεκα Αποστόλων
Βρίσκεται στην περιοχή του Τσαβουσίν και λαξεύτηκε δίπλα στον μεγάλο περιστερώνα το έτος 963 από τον αυτοκράτορα Νικηφόρο Φωκά. - Η Εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης
Βρίσκεται στη βόρεια πλευρά και είναι ένα μικρό λαξεμένο μικρό εκκλησάκι αφιερωμένο στην αγία Αικατερίνη… - Η Εκκλησία του Μήλου
Η εκκλησία του Μήλου… Elmali Kilise… ή του Αρχαγγέλου Μιχαήλ Βρίσκεται στη νότια πλευρά του Κοράματος και είναι μια μικρή τετρακίονη σταυρόσχημη λαξευ - Η εκκλησία των Σανδάλων
Η εκκλησία των Σανδάλων… Carikli Kilise… ή του Τιμίου Σταυρού Μια από τις ωραιότερες λαξευτές εκκλησιές της κοιλάδας του Κοράματος του 12ουαιώνα στο - Η Εκκλησία των Όφεων
Μακρόστενη μονόκλιτη εκκλησιά του 11ου αιώνα σε σχήμα ορθογωνίου παραλληλόγραμμου, καμαρολάξευτη με αξιόλογες τοιχογραφίες μεταξύ των οποίων αυτές του αγίου Ονήσιμου … - Η Εκκλησία των Στεφάνων
Υπέροχο βυζαντινό μνημείο του 10ου αιώνα το οποίο απετέλεσε το καθολικό ενός μεγάλου μοναστικού συγκροτήματος … - Σκοτεινή εκκλησιά
Αριστούργημα της λαξευμένης ναοδομικής αρχιτεκτονικής σε συνδυασμό με μια εκπληκτική εικονογράφηση του βράχου…. - Η Αγία Βαρβάρα
Μικρή σταυρόσχημη εγγεγραμμένη λαξευτή εκκλησιά του 8ου αιώνα με πλούσια διακόσμηση και ζωγραφική λαϊκής τέχνης,