Περιοχή Σμύρνης (στη σημερινή Τουρκία Ismir) στην αρχαία Ιωνία.
Μπορείτε εδώ πιο κάτω να συμπληρώσετε τα στοιχεία σας ανάλογα με την περιοχή Σμύρνης που κατάγεστε, με σκοπό να καταγραφεί στη βάση των πληροφοριών. Αν θέλετε να δείτε πώς ονομάζεται η περιοχή σας σήμερα πατήστε στο χάρτη πιο πάνω για ν’ ανοίξει σε μεγαλύτερο μέγεθος.
—
Προάστια της Σμύρνης
Τα προάστια της Σμύρνης, ιδίως τον 19ο και 20ο αιώνα αποτέλεσαν αναπόσπαστο τμήμα της οικονομικής και κοινωνικής ζωής της. Η αλματώδης ανάπτυξη της Σμύρνης από τον 19ο αιώνα φαίνεται και από την επέκταση της. Έως τις αρχές του 19ου αιώνα η πόλη εκτεινόταν έως την περιοχή του Φασουλά. Το 1840 η οδός Κοκκινοβαφείων (Κόκκινα Μπογιατζήδικα) – κεντρική συνοικία της πόλης στον 20ο αιώνα- ήταν γεμάτη έλη, με λίγα σπίτια όπου έμεναν οι βαφείς. Τη δεκαετία του 1920 τα όρια της πόλης έφτασαν στα βόρεια μέχρι το Δαραγάτσι και πέρα από την Πούντα, προς ανατολικά μέχρι τη γέφυρα του ποταμού Μέλη και ανατολικά έως το Δερμέν Τεπέ.
Ξεκινώντας από τη βόρεια ακτή του κόλπου της Σμύρνης συναντάμε τη Σκάλα της Μαινεμένης, το μικρό λιμάνι που συνέδεε τη Μαινεμένη με τη Σμύρνη. Λίγα χιλιόμετρα από τη Σκάλα βρισκόταν η Μαινεμένη με περίπου 5300 Έλληνες και συνολικό πληθυσμό 12500 κατοίκων. Στην αγορά της συγκεντρώνονταν τα προϊόντα από τα 45 χωριά της περιοχής. Στις βορειοδυτικές πλαγιές του όρους Σίπυλος υπήρχε το Τσιλί και ανατολικότερα το Κορδελιό (Περαία), ένα από τα πιο πολυπληθή προάστια της Σμύρνης με πληθυσμό, τα χρόνια πριν την Καταστροφή, 30000 κατοίκους. Το Κορδελιό πήρε το όνομα του από τη γειτονική μονή Κορδολέοντος του Σιπύλου και ήταν επίσης γνωστό με το τουρκικό Καρσιγιακά. Έως το 1874 στη θέση υπήρχαν μόνο λίγες αγροικίες, αλλά η ανάπτυξή του ήταν ραγδαία. Η συγκοινωνία με τη Σμύρνη γινόταν με σιδηρόδρομο και μικρά ατμόπλοια. Ο σιδηρόδρομος περνούσε από τους σταθμούς Χαλκά Βουνάρ και Αγία Τριάδα πριν φτάσει στο Κορδελιό σε 28 λεπτά (απόσταση 11 χιλιόμετρα). Το Κορδελιό χωριζόταν σε τέσσερις συνοικίες: Αλλάμπεη, Κορδελιό, Παπά Σκάλα και Τομάζου, ενώ ανατολικότερα τα Πετρωτά και η Αγία Τριάδα θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως περίχωρα του Κορδελιού. Τα ελληνικά σχολεία ήταν τέσσερα (αστική σχολή αρρένων και θηλέων εξατάξιος, του Αγίου Ιωάννη και το σχολείο Αντωνιάδου). Το Κορδελιό υπήρξε τόπος αναψυχής και βόλτας για τους Σμυρνιούς. Τα καφενεία «Βενιζέλου», «Βένους», «Εθνικής Αμύνης». «Ολύμπια», «Το Σκρά», «Μισέλ», τα ζαχαροπλαστεία Αλή Ριζά και Γούναρη ήταν τα πιο γνωστά, όπως και το ξενοδοχείο «Ολύμπια». Οι Έλληνες είχαν ιδρύσει την αδελφότητα «Αγαθάγγελος».
Μεταξύ του Κορδελιού και της Σμύρνης βρίσκονταν παραλιακά το Μπαϊρακλή (Βάρη), το Νέο Μερσινλή και στο εσωτερικό ο Μπουρνόβας και το Παλαιό Μερσινλή (όπου η Παναγία Μυρτιδιώτισσα). Ο Μπουρνόβας (παραφθορά του βυζαντινού Πρινόβαρις) απείχε από τη Σμύρνη 8 χιλιόμετρα και βρισκόταν στις πλαγιές του Σιπύλου. Το 1853 μαρτυρούνται 700 οικογένειες Ελλήνων, οι οποίοι έφτασαν το 1882 να είναι 20000. Ο Κοντογιάννης το 1920 καταγράφει πληθυσμό 15000 κατοίκων από τους οποίους τα 2/3 είναι Έλληνες. Ο Μπουρνόβας χωριζόταν σε τρεις συνοικίες (Χαβούζα, Σταθμός και Αγορά). Από το 1856 λειτουργούσε το κοινοτικό σχολείο Αρρένων του Β. Παπαδάκη. Η κοινωνική ζωή των κατοίκων είχε ως κέντρο την Αγγλική Λέσχη και τα πέντε καφενεία (Βουτζαλή, Ευσταθοπούλου, Λαμπαδίτου, Προδρόμου και Τζαννή).
Στο δήμο Βουρνόβα ανήκαν τα ελληνικά χωριά Κουκλουτζάς, Μπουνάρβασι και Ναρλήκιοϊ. Ο Κουκλουτζάς, μία ώρα από τη Σμύρνη, είχε αμιγή ελληνικό πληθυσμό 5000 κατοίκων με δημοτική σχολή και 118 μαθητές. Το Μπουνάρβασι, το Κεφαλόβρυσο των λογίων, (στις πλαγιές του Ολύμπου) είχε πληθυσμό 1200 κατοίκων από τους οποίους οι μισοί περίπου Έλληνες. Άλλη πηγή όμως αναφέρει πληθυσμό 3000 κατοίκων και 2500 Έλληνες. Το Ναρλήκιοϊ («χωριό των ροδιών»), μισή ώρα από το Βουρνόβα, είχε πληθυσμό 500 κατοίκων, από τους οποίους 350 Έλληνες, ή σύμφωνα με άλλη πηγή 700. Στη διοίκηση Βουρνόβα ανήκαν και τα τουρκικά χωριά Σικλάρι (3000 κάτοικοι), Ναλντουκιόι και Καβάκια Ντερές.
Κοντά στη Σμύρνη (βόρεια) βρίσκονταν τα λουτρά της Αρτέμιδος (Χαλκά Μπουνάρ), όπου βρέθηκε άγαλμα της θεάς και όπου σύμφωνα με την παράδοση ένας χάλκινος κρίκος συγκρατούσε τα νερά της πηγής από το να ξεφύγουν και να πνίξουν τη Σμύρνη. Το 1897 μία Γαλλική εταιρία χρησιμοποίησε το νερό της πηγής αυτής για την ύδρευση της πόλης.
Ο Βουτζάς, βορειοανατολικά της Σμύρνης, με 10000 κατοίκους (σχεδόν όλοι Έλληνες) συνδεόταν με τη Σμύρνη με σιδηρόδρομο. Η ελληνική κοινότητα συντηρούσε εξατάξιο αρρεναγωγείο και παρθεναγωγείο με 560 μαθητές και μαθήτριες και είχε ιδρύσει τη θρησκευτική αδελφότητα «Άγιοι Απόστολοι». Ο Βουτζάς (ή Μπουτζάς) υπήρξε τόπος παραθερισμού για Άγγλους (με λέσχη και ιπποδρόμιο), αλλά και για τους Σμυρνιούς οι οποίοι έκαναν εκδρομές στο Τέπεζι, Καραγάτς, Καγκιόλ, στον Παράδεισο και στο υδραγωγείο, όπου ο λόρδος Βύρων χάραξε το όνομά του. Η κοιλάδα της Αγίας Άννας, στο δρόμο προς το Βουτζά, ήταν γνωστή για το ομώνυμο προσκύνημα στις πλαγιές του Πάγου.
Στα νοτιοανατολικά της Σμύρνης συναντάμε τα προάστια Μελαντία (Καρατάς), Σφακτηρία (Σαλαχανέ), Καλλιθέα (Καραντίνα), Γκιόστεπε (Ενόπη), Κοκάργιαλί (Ρεσαδιέ, Μυρακτή), Λίντζια, Μπαλτσόβα, Τσιφλίκι Αγίου Γεωργίου και Ναρλή Ντερέ (στους πρόποδες του όρους Δύο Αδέλφια). Το Καρατάς είχε τρία σχολεία (ελληνικό αρρεναγωγείο και παρθεναγωγείο, αρμενικό και γαλλοισραηλινό) και τον ναυτικό και γυμναστικό σύλλογο «Πέλοψ». Η Καραντίνα είχε ελληνικό κοινοτικό σχολείο και ιδιωτικό (του Χ. Παπαεμμανουήλ), ελληνογαλλική σχολή (του Νικολόπουλου), στρατιωτικό νοσοκομείο και τη λέσχη «Μιραμάρ» στην προκυμαία. Στο Γκιοστεπέ υπήρχαν ελληνικό αρρεναγωγείο και παρθεναγωγείο, γαλλική σχολή και διεθνής. Το Σαλαχανέ (Σφακτηρία) ήταν γνωστό στους Σμυρνιούς για το περίφημο «ασανσέρ», τον ανελκυστήρα ύψους 35 μέτρων που οδηγούσε στα υψώματα της περιοχής, όπου και η εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Στο Σαλαχανέ υπήρχαν ελληνική μικτή σχολή, ισραηλιτική και το εργοστάσιο σησαμέλαιου και ταχινίων του Δ. Ταχιντζή. Το Σεϊδικιόι (Σεβδικίοϊ, Ιμέριον Ερασινόν), 15 χιλιόμετρα νοτιότερα, συνδεόταν με τη Σμύρνη με σιδηρόδρομο. Είχε πληθυσμό 8000 κατοίκων, από τους οποίους μόνο λίγοι ήταν Τούρκοι. Στο πεντατάξιο αρρεναγωγείο φοιτούσαν 150 μαθητές, στο πεντατάξιο παρθεναγωγείο 120 μαθήτριες και στο νηπιαγωγείο 240 νήπια.
Άλλα προάστια της Σμύρνης ήταν το Δαραγάτσι, το Τεπετζήκι, το Χατζηλάρι, τα τρία Πηγάδια και πιο μακριά (νότια και νοτιοδυτικά) το Τζιμοβάνι με 1500 Έλληνες κατοίκους, το Μάλκατζε με 700 Έλληνες και το Δεβελίκιοϊ με 500 Έλληνες. Το Χατζηλάρι, μισή ώρα από τη Σμύρνη, είχε 1000 κατοίκους, πολλοί από τους οποίους εργάζονταν στο ελαιοτριβείο Αντωνόπουλου και Σαμίου. Στο Δαραγάτσι υπήρχαν πολλά εργοστάσια: έξη ατμοκίνητοι αλευρόμυλοι, εννέα αμαξοποιεία, τρία βυρσοδεψεία και τρία παγοποιεία. Το Τεπετζήκι απείχε πέντε λεπτά από τη γέφυρα του ποταμού Μέλη. Στα Τρία πηγάδια ζούσαν τριακόσιοι Έλληνες.
1. Το Καρατάς/ Μελάντια σε επιστολικό δελτάριο
(‘Μικρά Ασία’ Φύλλο 19 Ιούλιος/ Αύγουστος/ Σεπτέμβριος 2009)
Βιβλιογραφία:
• Ελληνικός Οδηγός (1920), Ασιατική Ελλάς
• Χρ. Σολομωνίδης «Η παιδεία στη Σμύρνη» (1962)
• Π. Μεχτίδης «Παράλια της Μ. Ασίας – Ελλήνων μνήμες» (2006)
Πέτρος Στ. Μεχτίδης, Αρχαιολόγος -Συντηρητής Εργων Τέχνης, Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού
Πηγή ΤΟ ΒΟΪΟΝ
Α Ρ Θ Ρ Α - Τ Η Σ - Ι Δ Ι Α Σ - Κ Α Τ Η Γ Ο Ρ Ι Α Σ :
- Συμπέρασμα Καταστροφής 1922
Το κυριώτερο όμως μάθημα, πού βγαίνει απ' τις σελίδες αυτές, είναι η διαρκώς αυξανόμενη αδυναμία του Χριστιανισμού πού είναι διηρημένος, ανειλικρινής, διαβρωμένος απ' τον υλισμό. Επί πλέον υπονομεύεται και ναρκώνεται σχετικά με την αρχική του ρωμαλέα και αφελή πίστη από τις σύγχρονες επιστημονικές ανακαλύψεις. - Ιεραποστολικά Ιδρύματα Αμερικής
Μερικά απ' τα ιεραποστολικά μας σχολεία και κολλέγια μέσα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία πού είναι ανοικτά για τις υποθέσεις τους και εκθέσεις του Διοικητικού Συμβουλίου της Ιεραποστολής περιγράφουν ότι οι εργασίες τους ευδοκιμούν. Τα ιδρύματα αυτά η εξακολουθούν η ξαναρχίζουν τη λειτουργία τους υστέρα από ό,τι υπέφεραν κι αυτά απ' τις λεηλασίες και τις σφαγές. - Η Κατάρα της Ασίας ΧΧΙ (ο αριθμός των φονευθέντων)
Πόσοι σφάγησαν μέσα στη Σμύρνη και στα προάστεια και τα χωριά της; Είναι αδύνατο να κάνει κανείς οιανδήποτε εκτίμηση εντελώς επιτυχή, οι προσπάθειες όμως υπερβολικής ελαττώσεως του σχετικού αριθμού κατ' ανάγκην προδίνει έλλειψη αξιοπιστίας. - Η Κατάρα της Ασίας ΧΧ
Η καταστροφή της Σμύρνης από τους Τούρκους υπήρξε ένα γεγονός μεγάλης σημασίας στην Εκκλησιαστική ιστορία. Την εποχή της γεννήσεως του Προφήτη, στα 570 μ.Χ. περίπου, ο Χριστιανισμός είχε ξαπλωθεί πέρα απ' την περιοχή πού γενικά σήμερα ονομάζουμε «Ευρώπη», στην αρχαία επαρχία της Ασίας πού εκτεινόταν ανατολικά μέχρι την Κασπία Θάλασσα - Η Κατάρα της Ασίας XVII
Το έξης απόσπασμα από ένα γράμμα πού είχε γράψει μια κυρία πού συνδεόταν με τις Αμερικανικές Ιεραποστολές στην Τουρκία περιήλθε τελευταία στα χέρια μου. Έχει ημερομηνία 21 Σεπτεμβρίου 1922 και είχε σταλεί σ' έναν φίλο στις Ηνωμένες Πολιτείες. - Η Κατάρα της Ασίας XVI
Το πρωί της 9ης Σεπτεμβρίου 1922 κατά τις 11 η ώρα, άρχισαν ν' ακούωνται κραυγές τρόμου. Βγαίνοντας στην πόρτα του προξενείου είδα ένα πλήθος από πρόσφυγες, οι περισσότεροι γυναίκες, έτρεχαν κατατρομαγμένοι προς το Προξενείο προσπαθώντας να εύρουν καταφύγιο μέσα σ' αυτό και ότι δεν τους άφηναν να μπουν οι δυο ή τρεις ναύτες πού ήσαν προωρισμένοι για την υπεράσπιση της προξενικής περιουσίας. - Η Κατάρα της Ασίας XV
Οι περισσότεροι απ' τους πρόσφυγες αυτούς ήταν μικροί αγροκτηματίες πού είχαν ζήσει στα αγροκτήματα πού είχαν κληρονομήσει από τους προγόνους τους από πολλές γενεές. Οι προγονοί τους είχαν εγκατασταθεί στη Μικρά Ασία πριν οι Τούρκοι αρχίσουν ν' αναπτύσσονται σε έθνος... Εν τω μεταξύ τηλεγραφούσα επιμόνως να έλθουν στην Σμύρνη Αμερικανικά πολεμικά. Αν υπήρχε περίπτωση πού μια κατάσταση θ' απαιτούσε την παρουσία ναυτικών μονάδων, ήταν ακριβώς αυτή. - Η Κατάρα της Ασίας XIV
Η τελευταία πράξη στο τρομερό δράμα της εξοντώσεως του Χριστιανισμού μέσα στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία ήταν η πυρπόληση της Σμύρνης απ' τα στρατεύματα του Μουσταφά Κεμάλ. Η δολοφονία της Αρμενικής φυλής είχε συντελεσθεί στην πραγματικότητα κατά τα έτη 1915-1916 και οι πολυπληθείς και ακμάζουσες Ελληνικές Κοινότητες με εξαίρεση εκείνης της Σμύρνης είχαν καταστραφεί επίσης με θηριώδη τρόπο. - Η Κατάρα της Ασίας ΧΙΙΙ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΓ' ΤΙ ΗΤΑΝ Η ΣΜΥΡΝΗ George Horton “H Κατάρα της Ασίας” – 1926 Μετάφραση Γεωργίου Λ. Τσελίκα Η πυρπόληση της Σμύρνης και η σφαγή και ο διασκο - Η Κατάρα της Ασίας ΧΙ
Παρά τις πολλές δυσκολίες, οι Ελληνικές πολιτικές Αρχές κατά το μέτρο πού εκτεινόταν η επιρροή τους επέτυχαν να δώσουν στη Σμύρνη και σε ένα μεγάλο τμήμα του κατεχομένου εδάφους, την πειό ήσυχη, πολιτισμένη και προοδευτική διοίκηση πού υπήρχε εκεί σε όλη τη διάρκεια των ιστορικών χρόνων. - Η Κατάρα της Ασίας Χ
Πολλά έχουν λεχθεί για ωμότητες πού διέπραξαν τα Ελληνικά στρατεύματα κατά την απόβαση τους στη Σμύρνη. Στην πραγματικότητα τα συμβάντα πού έλαβαν χώρα την ήμερα της αποβάσεως και τις λίγες μέρες πού ακολούθησαν, έχουν μεγαλοποιηθεί ωσότου μεταφέρθηκαν στην δημόσια γνώμη σε πολύ μεγαλύτερες αναλογίες από ό,τι είχε γίνει... - Η Κατάρα της Ασίας V
Στα 1911 μετατέθηκα στη Σμύρνη, οπού και έμεινα μέχρι τον Μάιο του 1917, οπότε οι Τούρκοι διέκοψαν τις σχέσεις τους με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Από το 1914 μέχρι το 1917 ήμουν επιφορτισμένος με τα συμφέροντα της Entente στη Μικρά Ασία... - Χαμιντιές (Μουραδιές)
Το χωριό είναι πεδινό κτισμένο κοντά στις όχθες του ποταμού Έρμου (Γκεντίζ) που το κάνει να είναι πολύ εύφορο. Ο Έρμος ποταμός, όπως μας έλεγαν οι κάτοικοι του Χαμιντιέ, ήταν βαθύς και πλατύς που είχε και άφθονα ψάρια. - Σμύρνη - Γέφυρα Καραβανιών
Ένας από τους τρεις συγκοινωνιακούς κόμβους της Σμύρνης. Το χτίσιμο της γέφυρας χρονολογείται στα 850 π.Χ, γεγονός που την καθιστά την αρχαιότερη γέφυρα ακόμα εν χρήσει, σε όλο τον κόσμο, ένα σημαντικό επίτευγμα για τους Σμυρνιούς. Η Γέφυρα των Καραβανιών ή αλλιώς η Γέφυρα Μέλητος των Καραβανιών, έπαιζε σπουδαίο ρόλο στο εμπόριο, καθώς εξαιτίας της γερής κατασκευής της και της τοποθεσίας της, επέτρεπε την άνετη πρόσβαση των καραβανιών αλλά και μεμονωμένων καμήλων από την ανατολή, ώστε να μεταφέρουν και να ξεφορτώνουν τα εμπορεύματά τους στη Σμύρνη. - Σμύρνη - Όρος Πάγος
Το όρος Πάγος ή Λόφος του Καντιφεκαλέ, που σημαίνει «Βελούδινο Κάστρο», βρίσκεται δυο χιλιόμετρα περίπου μακριά από την ακτή…. Επάνω του υπάρχει η αρχαία ακρόπολη που κτίστηκε κατά τη διάρκεια της Ελληνιστικής περιόδου, αρχικά με σαράντα πύργους, στους οποίους αργότερα προστέθηκαν και νέα οχυρωματικά έργα. Η πανοραμική θέα της πόλης από την κορυφή του Πάγου είναι καταλυτική τόσο σε μια επιτόπια επίσκεψη στη Σμύρνη όσο και σε μια εικονική περιήγηση. Εξίσου σημαντική είναι και η διαδρομή της ανάβασης, πραγματοποιούμενη μέσα από τις φτωχογειτονιές της Σμύρνης. - Σμύρνη - Έντυπα, Εφημερίδες
Η πνευματική κίνηση των Ελλήνων στη Σμύρνη άρχισε ν’ αναπτύσσεται στις αρχές του 19ο αιώνα. Πρώτος που φέρεται να ίδρυσε κοινωνικό πνευματικό κέντρο, ήταν ο Κωνσταντίνος Οικονόμος, o οποίος ίδρυσε την "Ιωνική Λέσχη". Σημειώνεται ότι από τα τέλη της δεκαετίας του 1840, όπως μαρτυρείται από τον Χρήστο Σολομωνίδη, στη Σμύρνη λειτουργούσαν δέκα τυπογραφεία, όπου στα πέντε εξ' αυτών τυπώνονταν οι εβδομαδιαίες ελληνικές εφημερίδες "Αμάλθεια", "Ιωνικός Παρατηρητής", "Άργος" και η "Ιωνική Μέλισσα" καθώς και το περιοδικό "Αποθήκη των Ωφελίμων Γνώσεων". Στη μάλιστα στατιστική που είχε προβεί ο Κάρολος ντε Σερζέ (Charles de Scherzer) το 1870 στη Σμύρνη, λειτουργούσαν τότε 17 τυπογραφεία εκ των οποίων 10 ήταν ελληνικά, 3 αρμενικά, 2 γαλλικά, 1 τουρκικό και 1 εβραϊκό. Συνολικά κυκλοφορούσαν 134 εφημερίδες, περιοδικά και επιθεωρησιακά έντυπα. - Σμύρνη - Κέντρα διασκέδασης
Στην πλακόστρωτη προκυμαία της Σμύρνης συγκεντρώνονταν το πολύβουο πλήθος, στις ώρες της κοινωνικής συναναστροφής. Μεγαλέμποροι και εργάτες, μεσαίοι επαγγελματίες και άνθρωποι του μόχθου. Η θέα της θάλασσας από εδώ ήταν μοναδική… με τις ταράτσες των κτιρίων να έχουν μετατραπεί σε μπιραρίες, καφωδεία, στέκια για όλα τα γούστα. Εδώ υπήρχαν τα περισσότερα θέατρα και οι κινηματογράφοι, οι λέσχες, τα ξενοδοχεία και τα αναρίθμητα κέντρα αναψυχής (καφενεία, ζυθοπωλεία, ζαχαροπλαστεία) πολλά από τα οποία διέθεταν ορχήστρα με ξένη συνήθως ιταλική ορχήστρα ή λαϊκή μουσική και θεάματα. - Σμύρνη - Υπηρεσίες πολιτών από 1675
Το κτίριο που απεικονίζεται σε διάφορες φωτογραφίες της εποχής, ήταν έργο της γαλλικής Εταιρείας Societe des Quais de Smyrne… που είχε αναλάβει συνολικά το έργο της διευθέτησης του λιμένα, της προκυμαίας και διαφόρων απαραιτήτων έργων για την εύρυθμο και σύγχρονη λειτουργία της πόλης. Μια πόλη πολυάνθρωπη, πολυπολιτισμική, κέντρο βιομηχανικής παραγωγής, εμπορικό κέντρο, αλλά ταυτόχρονα και η μεγαλύτερη ναυτική πύλη εισόδου και εξόδου προϊόντων, ταξιδιωτών και εμπορευομένων, με το μεγαλύτερο ίσως λιμάνι της οθωμανικής αυτοκρατορίας, ήταν επόμενο πως έπρεπε να αναπτύξει και ιδιαίτερες υπηρεσίες ελέγχου αυτών που εισέρχονταν και εξέρχονταν… Αφενός με την ύπαρξη του τεράστιου ρολογιού, αριστουργήματος εποχής ύψους 25 μέτρων, αλλά και αφετέρου από το κονάκι- άλλοτε Διοικητήριο… σήμερα το κέντρο της κίνησης της πόλης με την αποβάθρα των μικρών επιβατηγών πλοίων που εξυπηρετούν τη συγκοινωνία με τα παράλια- περίχωρα της