Η καταστροφή της Σμύρνης από τους Τούρκους υπήρξε ένα γεγονός μεγάλης σημασίας στην Εκκλησιαστική ιστορία. Την εποχή της γεννήσεως του Προφήτη, στα 570 μ.Χ. περίπου, ο Χριστιανισμός είχε ξαπλωθεί πέρα απ’ την περιοχή πού γενικά σήμερα ονομάζουμε «Ευρώπη», στην αρχαία επαρχία της Ασίας πού εκτεινόταν ανατολικά μέχρι την Κασπία Θάλασσα
Στην Αθήνα, στο Παρίσι και αργότερα στις Ηνωμένες Πολιτείες, συνάντησα διαφόρους αυτόπτες μάρτυρες της μεγάλης καταστροφής πού μου διηγήθηκαν πράγματα πού είχαν ιδεί. Κράτησα σημειώσεις των μαρτυριών διαφόρων απ’ αυτά τα πρόσωπα, αποκλείοντας προσεκτικά όλους εκείνους πού ήταν Έλληνες ή Αρμένιοι…
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΗ’ Η ΑΦΙΞΗ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ George Horton “H Κατάρα της Ασίας” – 1926 Μετάφραση Γεωργίου Λ. Τσελίκα Το αντιτορπιλλικό έφθασε στον Πειραιά πολύ νωρίς το πρωί και υστέρα από μερικές…
Το έξης απόσπασμα από ένα γράμμα πού είχε γράψει μια κυρία πού συνδεόταν με τις Αμερικανικές Ιεραποστολές στην Τουρκία περιήλθε τελευταία στα χέρια μου. Έχει ημερομηνία 21 Σεπτεμβρίου 1922 και είχε σταλεί σ’ έναν φίλο στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το πρωί της 9ης Σεπτεμβρίου 1922 κατά τις 11 η ώρα, άρχισαν ν’ ακούωνται κραυγές τρόμου. Βγαίνοντας στην πόρτα του προξενείου είδα ένα πλήθος από πρόσφυγες, οι περισσότεροι γυναίκες, έτρεχαν κατατρομαγμένοι προς το Προξενείο προσπαθώντας να εύρουν καταφύγιο μέσα σ’ αυτό και ότι δεν τους άφηναν να μπουν οι δυο ή τρεις ναύτες πού ήσαν προωρισμένοι για την υπεράσπιση της προξενικής περιουσίας.
Οι περισσότεροι απ’ τους πρόσφυγες αυτούς ήταν μικροί αγροκτηματίες πού είχαν ζήσει στα αγροκτήματα πού είχαν κληρονομήσει από τους προγόνους τους από πολλές γενεές. Οι προγονοί τους είχαν εγκατασταθεί στη Μικρά Ασία πριν οι Τούρκοι αρχίσουν ν’ αναπτύσσονται σε έθνος… Εν τω μεταξύ τηλεγραφούσα επιμόνως να έλθουν στην Σμύρνη Αμερικανικά πολεμικά. Αν υπήρχε περίπτωση πού μια κατάσταση θ’ απαιτούσε την παρουσία ναυτικών μονάδων, ήταν ακριβώς αυτή.
Η τελευταία πράξη στο τρομερό δράμα της εξοντώσεως του Χριστιανισμού μέσα στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία ήταν η πυρπόληση της Σμύρνης απ’ τα στρατεύματα του Μουσταφά Κεμάλ. Η δολοφονία της Αρμενικής φυλής είχε συντελεσθεί στην πραγματικότητα κατά τα έτη 1915-1916 και οι πολυπληθείς και ακμάζουσες Ελληνικές Κοινότητες με εξαίρεση εκείνης της Σμύρνης είχαν καταστραφεί επίσης με θηριώδη τρόπο.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΓ’ ΤΙ ΗΤΑΝ Η ΣΜΥΡΝΗ George Horton “H Κατάρα της Ασίας” – 1926 Μετάφραση Γεωργίου Λ. Τσελίκα Η πυρπόληση της Σμύρνης και η σφαγή και ο διασκορπισμός των κατοίκων της…
Επί μερικά χρόνια ο Ελληνικός στρατός κρατούσε μια γραμμή μεγάλου μήκους χωρίς επαρκή τροφή και ιματισμό. Πολλές απ’ τις στρατιωτικές αυτές μονάδες είχαν σταλεί απ’ τους Συμμάχους να πολεμήσουν γι αυτούς στη Ρωσία, οπού είχαν υποστεί βαρείες απώλειες.
Παρά τις πολλές δυσκολίες, οι Ελληνικές πολιτικές Αρχές κατά το μέτρο πού εκτεινόταν η επιρροή τους επέτυχαν να δώσουν στη Σμύρνη και σε ένα μεγάλο τμήμα του κατεχομένου εδάφους, την πειό ήσυχη, πολιτισμένη και προοδευτική διοίκηση πού υπήρχε εκεί σε όλη τη διάρκεια των ιστορικών χρόνων.
Πολλά έχουν λεχθεί για ωμότητες πού διέπραξαν τα Ελληνικά στρατεύματα κατά την απόβαση τους στη Σμύρνη. Στην πραγματικότητα τα συμβάντα πού έλαβαν χώρα την ήμερα της αποβάσεως και τις λίγες μέρες πού ακολούθησαν, έχουν μεγαλοποιηθεί ωσότου μεταφέρθηκαν στην δημόσια γνώμη σε πολύ μεγαλύτερες αναλογίες από ό,τι είχε γίνει…
Ήμουν δώδεκα ετών, ήμουν μαζί με τη μητέρα μου. Μας ανάγκαζαν να περπατούμε με μαστίγια και δεν είχαμε νερό. Ήταν τρομερή ζέστη και πολλοί από μας πέθαιναν απ’ τη δίψα. Μας χτυπούσαν με τα μαστίγια για να μας κάνουν να βαδίζουμε