Ελληνισμός της Μαύρης Θάλασσας
Στα τέλη του 7ου αιώνα ιδρύονται οι μεγάλες μητροπολιτικές αποικίες: Σινώπη, Ίστρια, Ολβία, Απολλωνία, Παντικάπαιον, Φάσις. Και μέσα στα επόμενα 50 χρόνια, δεκάδες ελληνικές πόλεις, λιμανόσκαλες και εμπορικοί σταθμοί στεφανώνουν τα παράλια.
Ακολουθούν: η εκστρατεία των Περσών εναντίον των Σκυθών (το 512) και οι εκστρατείες των Περσών εναντίον των Ελλήνων. Μεγάλα τμήματα της Μικράς Ασίας βρίσκονται υπό περσική κατοχή ως τον καιρό της εκστρατείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Ασία. Οι Αθηναίαοι επεκτείνουν την ηγεμονία τους στη θρακική πλευρά της Προποντίδας και πολλές ευξεινοποντικές πόλεις γίνονται μέλη της Αθηναϊκής Συμμαχίας.