Το κολλέγιο ΑΝΑΤΟΛΙΑ Ιδρύθηκε το 1886 από Αμερικανούς ιεραπόστολους στη Μερζιφούντα του Πόντου με τον Charles Tracy ως πρώτο πρόεδρό του και με οικότροφους μαθητές, ελληνικής και αρμενικής καταγωγής από διάφορα μέρη… και με διδακτικό προσωπικό Έλληνες, Αρμενίους και Αμερικανούς.
Ο Λευκός Πύργος, το μνημείο-σύμβολο της Θεσσαλονίκης, που σήμερα υψώνεται μοναχικός στην παραλία της πόλης, στο παρελθόν αποτελούσε το νοτιοανατολικό πύργο της οχύρωσής της. Σύμφωνα με περιγραφές περιηγητών και παλαιές απεικονίσεις της πόλης, το θαλάσσιο τμήμα του τείχους, που κατεδαφίστηκε το 1867, είχε τρεις πύργους, από τους οποίους ο ανατολικός ήταν ο Λευκός Πύργος, κτισμένος ακριβώς στο σημείο όπου συναντιόταν το ανατολικό με το θαλάσσιο τείχος.
Ο αυτοκράτορας Αδριανός έχτισε την Αψίδα, ως μέρος του τείχους που χώριζε την παλιά από τη νέα πόλη…Η πύλη- αψίδα έλαβε το όνομά του, την οποία σήμερα ονομάζουμε Πύλη του Αδριανού και αποπεράτωσε το Ναό του Ολυμπίου Διός…
Μεταξύ των οδών Εγνατίας και Εθνικής Αμύνης ή Βασιλίσσης Σοφίας ή Μπουλβάρ Χαμιδιέ ή Γενί Ισκαλέ Καντεσί, βρίσκεται το πανέμορφο σιντριβάνι της πόλης. Έργο του 1889 το οποίο με τη διάνοιξη των οδών απεσύρθη και αναστηλώθηκε πάλι από τον δήμο μετά το 1977.
Σκαλιζοντας τις μνημες, σκαλιζοντας τις λεξεις… (αφιέρωμα στην Εβραϊκή Κοινότητα της Θεσσαλονίκης 80 χρόνια μετά) –«Είστε νορβηγός;» ρωτά ο κύριος Balloon τον Peer Gynt του Ίψεν, σε ένα εμβληματικό κείμενο…
Απέναντι από το ανακτορικό συγκρότημα της πλατείας Ναυαρίνου, στο βόρειο κράσπεδο της σημερινής Εγνατίας οδού σώζεται η Αψίδα του Γαλερίου, γνωστή και ως Καμάρα. H Καμάρα αποτελεί το γνωστότερο μνημείο…
Η Αχειροποίητος, ο μεγάλος ναός της Παναγίας, ιδρύθηκε στο κέντρο της Θεσσαλονίκης και λίγα μέτρα βορειότερα από τη μεγάλη Λεωφόρο της Βυζαντινής Θεσσαλονίκης, περίπου στη συμβολή των σημερινών οδών Εγνατίας και Αγίας Σοφίας. Το κτίσμα ανήκει στον τύπο της τρίκλιτης ξυλόστεγης βασιλικής με νάρθηκα και υπερώα, και απολήγει σε μεγάλη ημικυκλική αψίδα στα ανατολικά.
Όπως μας πληροφορεί η κτητορική επιγραφή στα αραβικά επάνω από την είσοδό του χτίστηκε στα 1444 από τον Σουλτάνο Μουράτ Β΄, που ήταν γνωστός περισσότερο με τον τίτλο του Μπέη. Πρόκειται για το πρώτο οθωμανικό λουτρό που χτίστηκε στη Θεσσαλονίκη και το μεγαλύτερο που σώζεται σήμερα στην Ελλάδα.
Ο ναός του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά βασίζεται αρχιτεκτονικά στον βυζαντινό οκταγωνικό τύπο· παράλληλα, διαθέτει νεοκλασικά και νεορωμανικά μορφολογικά στοιχεία, ακολουθώντας την τάση του εκλεκτικισμού που χαρακτήριζε την αρχιτεκτονική της Θεσσαλονίκης στον 19ο αιώνα. Ο κυρίως ναός έχει σχήμα εγγεγραμμένου ισοσκελούς σταυρού και καλύπτεται από μεγάλο τρούλο, ενώ τέσσερα ψηλά και ραδινά κωδωνοστάσια καταλαμβάνουν τις γωνίες του οικοδομήματος.
Για τη θέση της γυναίκας στο διάβα του χρόνου γνωρίζουμε αρκετά. Παρακολούθημα του ανδρός, βρίσκονταν σχεδόν πάντοτε στη μεγαλοπρέπεια της σκιάς του. Ή σχεδόν πάντοτε, εκτός από ορισμένες απειροελάχιστες χρονικές- ειδικές εξαιρέσεις, φωτεινές είναι αλήθεια, που και αυτές χαμήλωσαν υπό την πίεση της κυρίαρχης ιδεολογίας, που την ήθελε ως ανδράποδο.
Τα πρώτα ιππήλατα τραμ δρομολογήθηκαν το 1893 και ηλεκτροδοτήθηκαν το 1908. Στη μεγάλη τους ακμή οι τροχιόδρομοι κάλυπταν μεγάλο μέρος της πόλης, περίπου 25 χιλιομέτρων διαθέτοντας πάνω από 100 συνολικά βαγόνια.
Η Ροτόντα ανήκει στην κατηγορία των περίκεντρων κτισμάτων και οφείλει το όνομά της στο σχεδόν κυκλικό σχήμα της. Ιδρύθηκε γύρω στο 300 μ.Χ., πολύ κοντά στα ανατολικά τείχη της πόλης από το Ρωμαίο καίσαρα Γαλέριο, όταν αυτός επέλεξε τη Θεσσαλονίκη ως έδρα της διακυβέρνησής του. Το μνημείο ιδρύθηκε αρχικά ως ναός αφιερωμένος στο Δία ή στον Κάβειρο ή, σύμφωνα με μια λιγότερο πιθανή εκδοχή, προοριζόταν για μαυσωλείο του Γαλερίου.